راه اندازی کسب و کار اینترنتی یکی از موضوعات پرطرفداری محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر ذهن عده زیادی را به خود مشغول کرده‌است. اگر ایده راه اندازی کسب و کار اینترنتی را در سر می‌پرورانید باید به این نکته دقت کنید که هرچند راه اندازی بیزینس آنلاین نسبتا آسان است، با این حال این سهولت نسبی به این معنا نیست که شما می‌توانید به‌سادگی کسب‌و‌کاری اینترنتی و با بازدهی بالا برای خود ایجاد کنید. بنابراین لازم است برای اطمینان از موفقیت بیزینس آنلاین خود ابتدا با مراحل راه اندازی کسب و کار اینترنتی آشنایی کامل پیدا کنید. در واقع مانند هر کسب و کار دیگری، شما باید ابتدا پایه‌ای قوی برای بیزینس خود بسازید. هرچند لازم نیست مراحل ذکر شده در این نوشته لزوما به ترتیب تکمیل شوند، اما هدف از بیان آنها این است که پایه‌ای برای شما فراهم کنند که به اندازه کافی محکم باشد و وزن رشد و موفقیت آینده کسبوکار شما را به‌خوبی تحمل کند. پس اگر شما نیز جزء آن دسته افرادی هستید که تمایل به راه اندازی کسب و کار آنلاین خود را دارید با این نوشته از وبلاگ تخصصی اکوبا همراه باشید تا با مراحل و نحوه راه اندازی کسب و کار اینترنتی به‌خوبی آشنا شوید.
مزایای راه اندازی کسب و کار اینترنتی
قبل از اینکه به سراغ توضیح مراحل راه اندازی کسب و کار آنلاین برویم، ابتدا می‌خواهیم به سوالات زیر پاسخ دهیم:
چرا کسب و کار اینترنتی راه اندازی کنیم؟ مزیت‌های راه اندازی کسب و کار اینترنتی چیست؟ آنلاین بودن بیزینس از چه لحاظ دارای اهمیت است؟
مسلما تا قبل از سال‌های اخیر هرگز زمان بهتری برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی وجود نداشته است. طبق مطالعات و تحقیقات انجام‌شده پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۷، سهم فروش آنلاین بیش از ۲۰ درصد از کل فروش در ایالات متحده خواهد بود (در مقایسه با کمتر از ۱۵ درصد در سال ۲۰۲۲). علاوه‌بر رشد مورد انتظار، راه اندازی کسب و کار اینترنتی دارای مزایای متعددی از جمله موارد زیراست:
انعطاف پذیری
برخلاف کسب‌وکارهای سنتی با ساعت‌های کاری و مکان‌های ثابت، راه اندازی کسب و کار اینترنتی به شما این امکان را می‌دهد تا زمانی که به اینترنت متصل هستید، برنامه زمانی مخصوص به خودتان را تنظیم کنید و همچنین بتوانید در هر مکانی کار کنید. این انعطاف‌پذیری به محیط کار شما نیز گسترش می‌یابد، زیرا شما می‌توانید از دفتر کار خانگی یا کافی‌شاپ استفاده کرده یا حتی در سفر نیز کار کنید.
هزینه‌های پایین‌تر راه اندازی کسب و کار اینترنتی
شروع یک کسب و کار آنلاین معمولا هزینه کمتری نسبت به افتتاح یک مکان فیزیکی دارد، زیرا لزوما شما برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی نیازی به پرداخت هزینه اجاره، بازسازی یا تعمیر ندارید. با هزینه‌های سربار کمتر، انعطاف‌پذیری بیشتری برای تخصیص منابع در نقاط موردنیاز مانند راه اندازی وب‌سایت، خرید نرم‌افزار یا اضافه کردن پس‌انداز در حساب بانکی مربوط به کسب‌وکارتان خواهید داشت.
دسترسی جهانی
با راه اندازی کسب و کار اینترنتی، شما دیگر محدود به مشتریان محلی یا ساعات کاری سنتی نیستید. وب‌سایت شما ۲۴ ساعته باز است و به مشتریان مناطق زمانی مختلف اجازه می‌دهد تا در هر‌زمانی که راحت‌تر هستند از آن بازدید کنند. راه اندازی بیزینس آنلاین به شما این فرصت را می‌دهد تا به بازارهای تخصصی وارد شوید که به‌صورت محلی به آنها دسترسی نداشتید. در نتیجه شما می‌توانید با راه اندازی کسب و کار اینترنتی پایگاه مشتریان خود را گسترش دهید.
مقیاس پذیری
همان‌طور که می‌دانید پس از شروع هر تجارتی به مرور کسبوکار شما رشد می‌کند، پس به‌طور‌کلی آسان‌تر است که بتوانید تقاضاهای افزایش‌یافته را بدون نیاز به افزایش متناسب در زیرساخت های فیزیکی یا کارکنان برآورده کنید. به‌همین‌ترتیب با راه اندازی کسب و کار اینترنتی، اگر در طول نوسانات فصلی نیاز به کاهش مقیاس داشته باشید، هزینه‌های مرتبط به آن را نخواهید داشت.
اتوماسیون و ابزار
راه اندازی کسب و کار اینترنتی باعث می‌شود که ابزارها و برنامه‌های متعددی را پیدا کنید که کارهای روزمره مرتبط با راه‌اندازی کسبوکار آنلاین شما از جمله مدیریت موجودی، انجام سفارش، خدمات مشتری و غیره را برای شما انجام دهند. همان‌طور که پس از راه اندازی کسب و کار اینترنتی به‌مرور با نحوه انجام کارها به‌صورت آنلاین آشنایی پیدا کرده و این ابزارها را پیاده‌سازی می‌کنید، کارایی را نیز می‌توانید بهبود ببخشید و در عین حال وقت خود را برای امور مهم‌تر آزاد کنید.
مراحل راه اندازی کسب و کار اینترنتی
برای موفقیت‌آمیز بودن راه اندازی کسب و کار اینترنتی بهتر است طبق مراحل گفته شده در این بخش پیش بروید. اجرای این مراحل در راه اندازی بیزینس آنلاین باعث می‌شود که کار خود را اصولی و پرقدرت آغاز کرده و گام‌های خود را مطمئن‌تر بردارید.
قابلیت اجرای ایده کسب و کار جدید خود را ارزیابی کنید
به این نکته دقت کنید که گرچه راه اندازی کسب و کار اینترنتی ساده‌تر است اما به این معنی نیست که هیچ هزینه‌ای ندارد. همانند هر نوع کسبوکار فیزیکی و سنتی، اولین قدمی که باید در مورد کسب و کار آنلاین خود بردارید، ارزیابی و امکان سنجی ایده شما است. حتی با داشتن درخشان‌ترین ایده‌های راه اندازی کسب و کار اینترنتی، اگر محصول یا خدمات شما بازاری نداشته باشند، خیلی زود به شکست منجر می‌شوند. با در نظر گرفتن این موضوع، باید ایده راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود را ارزیابی کنید. موارد زیر تعدادی از سوالاتی است که باید برای ارزیابی ایده بیزینس آنلاین از خود بپرسید:
- آیا محصول یا خدمات شما مشکلی را از مشتریان بالقوه حل می‌کند؟
- آیا محصول یا خدمات شما راه‌حل مقرون‌به‌صرفه‌ای برای آن مشکل ارائه می‌دهد؟
- آیا مردم حاضرند برای حل مشکل پول پرداخت کنند؟
- دسترسی به افرادی که به محصول یا خدمات شما نیاز دارند، چقدر هزینه خواهد داشت؟
نحوه انجام تحقیقات بازار
برای ارزیابی ایده موردنظر شما برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی و پاسخ به سوالات بالا، ابتدا باید تحقیقات بازار را انجام دهید. از یک نقطه‌نظر گسترده‌تر شما باید مخاطبان هدف خود را شناسایی، مشکل آنها را درک و تعیین کنید که آیا راه اندازی کسب و کار اینترنتی شما می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد یا خیر. چندین روش تحقیق وجود دارد که شما می‌توانید از آنها استفاده کنید.
تحقیقات خود را با تحقیق کلمات کلیدی با جستجوهای اولیه مرتبط با ایده کسبوکار خود در گوگل، از جمله نام محصولات، خدمات و عبارات کلیدی مشابه شروع کنید. به پیشنهادات جستجو و پرسش‌های مرتبط توجه کنید، زیرا این موارد اغلب نگرانی‌های مشتری و آنچه را که ترجیح می‌دهند با آن تعامل داشته باشند را نشان می‌دهند. برای تحقیق عمیق‌تر، می‌توانید از ابزارهایی مانند Google Trends نیز استفاده کنید.
تحقیق در رابطه با رقبای آنلاین موفق در بازار هدف خود را آغاز کنید. برای این کار شما باید محصولات آنها، استراتژی‌های قیمت‌گذاری و تاکتیک‌های بازاریابی رقیبان را تحلیل و بررسی کنید. در ادامه باید به‌دنبال یافتن نقاط ضعف و شکاف‌هایی در خدمات رقبا باشید که بتوانید آنها را با راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود به‌طور بالقوه پر کنید؛ البته این نکته را نیز در نظر بگیرید که آیا رقابت با این رقبا در حال حاضر واقع بینانه است یا خیر.
شبکه‌های اجتماعی را رصد کنید. امروزه، پیگیری روندها و مکالمات در فیس بوک، اینستاگرام، تیک تاک و سایر پلتفرم‌های محبوب برای کسب‌و‌کارها بسیار مهم است. پس بهتر است که پیش از راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود به سوالات متداول، نکات گفته‌شده و احساسات عمومی نسبت به راه‌حل‌ها و برندهای موجود توجه کنید.
از نظرسنجی و مصاحبه استفاده کنید. با برنامه‌ریزی می‌توانید نظرسنجی‌های کوتاه و متمرکز را با استفاده از ابزارهای رایگان ایجاد کنید. در حالت ایده‌آل شما می‌توانید این پرسش‌نامه‌ها را در فضاهای آنلاین مرتبط (مانند یک گروه فیس بوک) به اشتراک بگذارید. به‌همین‌ترتیب شما همچنین باید قبل از راه اندازی کسب و کار اینترنتی با مشتریان بالقوه مصاحبه‌های غیر‌رسمی انجام دهید تا نیازها و ترجیحات آنها را بهتر درک کنید. در نهایت شما باید بعد از انجام تحقیقات بتوانید تأیید کنید که ایده موردنظر شما برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی حداقل به یک نیاز واقعی در بازار پاسخ می‌دهد و پتانسیل آن را دارد که در بین رقبا برجسته شود.
بیزینس پلن خود (طرح تجاری) را تدوین کنید
بعد از اینکه ایده خود را برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی بررسی و ارزیابی کردید و به این نتیجه رسیدید که قابل اجرا است، در مرحله بعد باید یک بیزینس پلن یا طرح کسب و کار جامع تهیه کنید. حتی اگر در ابتدای راه قصد ندارید برای کسبوکار خود بودجه‌ای در نظر بگیرید، داشتن یک طرح کسب و کار بسیار ضروری و ارزشمند است زیرا به شما امکان می‌دهد هرگونه اتفاق و چالش احتمالی را در مسیر پیدا کرده و همچنین برای رشد و سودآوری آینده بیزینس خود برنامه‌ریزی کنید.
کاری که در مرحله اول انجام دادید به شما پایه خوبی برای توسعه بیزینس پلن می‌دهد و منابع متعددی به صورت آنلاین در دسترس هستند تا به شما کمک کنند تا عناصر اصلی یک طرح کسب و کار ایده‌آل که در زیر به آنها اشاره شده‌است را کنار هم بگذارید. برای اینکه در تهیه بیزینس پلن برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود موفق‌تر باشید باید عناصر اصلی هر بیزینس پلن که در زیر شرح داده شده‌اند را به‌خوبی طراحی کنید:
- چشم انداز: هدف و اهداف بلند مدت کسبوکار شما (معمولا به‌عنوان یک خلاصه اجرایی شناخته می‌شود)
- تحلیل بازار: مخاطبان هدف، رقابت و روندهای موجود در بیزینس شما
- استراتژی رشد: رویکرد شما به بازاریابی، فروش و حفظ مشتری
- نقشه راه مالی: درآمد پیش‌بینی شده، هزینه‌ها و نیازهای مالی احتمالی شما
به خاطر داشته باشید که داشتن یک برنامه موثر برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی به شما کمک می‌کند تا بازار خود را بهتر شناسایی کرده، اهداف خود را روشن کنید، یک نقشه راه بازاریابی ارائه دهید و به شما در اتخاذ انواع تصمیماتی که ممکن است به معنای تفاوت بین موفقیت و شکست باشند نیز کمک فراوانی می‌کند.
یک نام برای بیزینس خود انتخاب کنید
انتخاب نام بیزینس شما، یک مرحله مهم در فرآیند راه اندازی کسب و کار اینترنتی است. از آنجایی که کسبوکار شما عمدتا به‌صورت آنلاین کار می‌کند، نام انتخابی شما باید برای ثبت برند مناسب بوده و در فضای دیجیتال نیز بتوانید از آن استفاده کرده و تکراری نباشد. بنابراین لازم است که شما قبل از نهایی کردن نام بیزینس خود، ابتدا بررسی کنید که آیا نام مورد نظر شما شرایط زیر را دارد یا خیر:
- قبلا توسط کسبوکار دیگری ثبت نشده باشد
- موجود بودن نام دامنه
- موجود بودن نام کاربری در هر یک از پلتفرم‌های رسانه اجتماعی که قصد استفاده از آنها را دارید
اگر نام انتخابی شما به عنوان نام دامنه یا نام کاربری رسانه‌های اجتماعی در دسترس نیست، با تغییر کاراکترهای مختلف نام انتخاب شده مشکل را حل کنید و به یاد داشته باشید که بسیاری از پسوندهای نام دامنه دیگر به غیر از .com نیز در دسترس هستند. بنابراین بسیار مهم است که نام و نام دامنه شما مشابه با هیچ علامت تجاری ثبت‌شده دیگری نباشد.
در مورد ساختار کسب و کار خود تصمیم بگیرید
برای هر نوع کسب‌و‌کاری که انتخاب می‌کنید، باید الزامات قانونی و مالیاتی آن را حتما رعایت کنید. اکثر صاحبان مشاغل کوچک معمولا از ساختارهای زیر برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود استفاده می‌کنند:
- مالکیت انحصاری: ساده‌ترین ساختار کسبوکار، مالکیت انحصاری است و بسیاری از بیزینس‌ها ترجیح می‌دهند از مالکیت انحصاری برای کسبوکار جدید خود برخوردار باشند.
- مشارکتی: راه اندازی کسب و کار اینترنتی به‌صورت یک بیزینس مشارکتی، یکی دیگر از انواع ساختارها برای شروع تجارت است و بسیاری از افراد از آن استفاده می‌کنند. بنابراین شما می‌توانید با شخص یا بیزینس دیگری شریک شوید و سرمایه‌گذاری مشارکتی داشته باشید.
- شرکت با مسئولیت محدود: این نوع ساختار نیز یکی از انواع ساختارهای راه اندازی کسب و کار است که پیچیدگی کمی دارد و به‌همین دلیل یکی از محبوب‌ترین ساختارهای تجاری برای مشاغل کوچک محسوب می‌شود.
پیشنهاد ما به شما این است که برای جلوگیری از هرگونه مشکلی در آینده، برای تعیین نوع و ساختار مناسب برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی خود هم با وکیل و هم با مشاور کسب و کار مشورت کنید. از آنجا که هر ساختار دارای الزامات مالیاتی متفاوتی است، در نتیجه شاید لازم باشد با یک متخصص مالیات نیز مشورت کنید.
رسیدگی به تمام وظایف قانونی
مانند هرگونه کسبوکار دیگری، شما باید برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی نیز تمام کارها و مراحل قانونی را به‌طور کامل انجام دهید. در واقع شما باید تمام اسناد و مدارک موردنیاز برای ثبت بیزینس خود و همچنین سایر مدارک اداری را برای اطمینان از اینکه کسب و کار جدید شما از یک پایه قانونی محکم برخوردار است را قبل از شروع کار آماده کرده و برای ثبت کسبوکار خود به‌طور قانونی اقدام کنید. در این راستا انجام مراحل زیر ضروری است:
- ثبت کسبوکار خود در مراجع دولتی مربوطه
- اخذ کلیه مجوزهای لازم
- برآورده کردن تمام الزامات مالیاتی، مانند درخواست شماره شناسه مالیاتی و …
از آنجایی که این الزامات بر اساس نوع و ماهیت کسبوکار شما متفاوت است، در نتیجه باید ابتدا به‌طور کامل تحقیق کرده و تمامی کارهای لازم و اقدامات قانونی برای اخذ مجوزها را انجام دهید. مجددا تاکید می‌کنیم که بهتر است با یک وکیل با تجربه برای راه اندازی کسب و کار در صنعت موردنظر خودتان مشورت کنید تا از درست بودن مسیر بیزینس خود مطمئن شوید.
